โภชนาการตามช่วงอายุ

การแพทย์แผนจีน เชื่อว่าร่างกายทำหน้าที่ สร้าง บำรุงรักษา ปกป้อง และซ่อมแซมเนื้อเยื่อ ให้แข็งแรงตลอดชีวิต ความสมดุลระหว่างหน้าที่เหล่านี้เปลี่ยนแปลงไปตามอายุของเรา การบรรลุเป้าหมายของการมีสุขภาพที่ดีตลอดชีวิตนั้น เราต้องปรับเปลี่ยนและเลือกโภชนาการตามกช่วงอายุของเรา อาหารทุกชนิดมีคุณสมบัติเฉพาะตัวและมีคุณค่าทางโภชนาการเฉพาะ อาหารบางชนิดเป็นอาหารที่สร้างเม็ดเลือด อาหารบางชนิดเป็นอาหารสมอง และบางชนิดเป็นอาหารกล้ามเนื้อ ในขณะที่ส่วนที่เหลืออาจเป็นอาหารให้พลังงาน ทำให้มีตัวเลือกมากมาย และสามารถหมุนเวียนเลือกรับประทานได้อย่างหลากหลาย

วัยเด็ก

แพทย์แผนจีนมีความกังวลเกี่ยวกับอาหารของเด็ก เนื่องจากโครงสร้างร่างกายของเด็ก มีแนวโน้มที่จะมีลักษณะดังต่อไปนี้:

1. ม้าม และ กระเพาะอาหารของเด็ก ยังทำงานได้ไม่เต็มที่ ทำให้เสี่ยงต่อปัญหาทางเดินอาหาร เช่น การอาเจียน ท้องเสีย และโรคพยาธิ

2. ร่างกายของเด็กมีความเป็นหยางสูง แต่มีความอ่อนไหวอย่างมากต่อสมดุลหยินหยาง เนื่องจากร่างกายยังพัฒนาไม่เต็มที่ ในช่วงเวลาแห่งการเติบโตและการพัฒนาอย่างรวดเร็ว ภาวะหยางนำของเด็กทำให้เกิดภาวะหยินพร่องแบบสัมพัทธ์ ทำให้เด็กๆ อาจมีอาการอาเจียน หรือท้องเสียได้ง่ายขึ้น ส่งผลให้สูญเสียของเหลวในร่างกาย

หลักโภชนาการของเด็กคือ อาหารทุกชนิดควรย่อยได้ง่าย เช่น ปลา เนื้อไม่ติดมัน ซุป ผลิตภัณฑ์นม ไข่และผักล้วนแล้วแต่เหมาะสม ร่างกายกำลังพัฒนากระดูกและกล้ามเนื้อให้แข็งแรง และต้องการอาหารที่อุดมด้วยโปรตีนและแคลเซียม เด็กมีความกระตือรือร้นสูงและควรรับประทานอาหารเป็นประจำเพื่อรักษาระดับพลังงานให้อยู่ในระดับสูง ในทางตรงกันข้าม ไม่แนะนำให้บริโภคอาหารที่มีรสหวาน ของทอด และอาหารมันเยิ้มมากเกินไป เนื่องจากอาหารเหล่านี้ย่อยได้ยาก ก่อให้เกิดผลร้าย เช่น ไฟและการสร้างเสมหะขึ้นขัดขวางการทำงานของระบบต่างภายในร่างกาย นอกจากนี้ กาแฟ ชา อาหารรสเผ็ด และสุรา ก็เป็นอาหารต้องห้ามของเด็ก

วัยรุ่น

วัยรุ่นเป็นช่วงของการเจริญเติบโตและการพัฒนาอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะระบบเพศและการสืบพันธุ์ ในช่วงวัยแรกรุ่น ไตจะสร้างสารเพื่อส่งเสริมการทำงานทางเพศ ซึ่งเรียกว่า "เทียนกุ่ย" จากความสมบูรณ์ของสารจำเป็นที่เก็บสะสมที่ไต เป็นผลให้ผู้ชายผลิตสเปิร์ม และผู้หญิงจะเริ่มมีประจำเดือนเพื่อส่งสัญญาณว่า อวัยวะเพศโตเต็มที่และสามารถสืบพันธุ์ได้

เมื่อมวลกายของวัยรุ่นเพิ่มขึ้นและอวัยวะต่างๆ การเจริญเติบโต ความต้องการสารอาหารก็เปลี่ยนแปลงตามไปด้วย ปลาและเนื้อสัตว์ช่วยบำรุงไตและเติมเต็มไขกระดูกซึ่งมีความสำคัญในวัยเจริญพันธุ์ทางเพศนี้

วัยรุ่นควรเพิ่มการบริโภคในแต่ละวัน โดยเฉพาะปลาและเนื้อสัตว์ อาหารเหล่านี้ช่วยบำรุงไต เติมเต็มไขกระดูก และช่วยเร่งพัฒนาการ กล่าวอีกนัยหนึ่ง วัยรุ่นต้องการอาหารในปริมาณมากด้วยแคลอรี่ แต่สมดุลด้วยสารอาหาร ในระยะพัฒนานี้ แนะนำให้ใช้ผักสดที่งอก เช่น ถั่วงอก ถั่วงอก หรือหน่อไม้ หลีกเลี่ยงอาหารรสเผ็ดหรือเปรี้ยว ชาหรือกาแฟเข้มข้น สิ่งเหล่านี้ทำให้เสียความสมดุลภายใน

วัยผู้ใหญ่

เมื่อการเติบโตสิ้นสุดลงในระยะนี้ แพทย์แผนจีนเห็นว่าในวัยผู้ใหญ่นี้ มีโครงสร้างร่างกายที่แข็งแกร่งที่สุดในชีวิต อุดมด้วยชี่และเลือด ร่างกายถึงจุดสมดุลที่เหมาะสมที่สุด สำหรับทั้งสองเพศ โดยหลักการแล้ว การรับประทานอาหารที่สมดุลหลากหลายก็เพียงพอแล้ว

อย่างไรก็ตาม ความเครียดจากการทำงานในแต่ละวัน ควบคู่ไปกับชีวิตครอบครัวที่ยุ่งวุ่นวาย ทำให้ร่างกายจำเป็นต้องได้รับสารอาหารอย่างเหมาะสมกับอาชีพและลักษณะงานที่ทำ นักกีฬาหรือผู้ใช้แรงมาก ควรรับประทานอาหารให้มากขึ้น โดยเฉพาะคาร์โบไฮเดรต เพื่อรักษาพลังงาน

นอกจากนี้ โครงสร้างร่างกายของคนที่แตกต่างกัน ก็ส่งผลให้ความต้องการอาหารในแต่ละคน ไม่เหมือนกัน บุคคลที่มี ประเภทร่างกายประเภทหยาง ควรกรับประทานอาหารหยิน (ฤทธิ์เย็น) มากขึ้น หากคนที่มี ประเภทร่างกายหยิน และรับประทานอาหารฤทธิ์เย็นมากเกินไป จะทำให้ร่างกายเป็นหยินสุดขั้ว กลไกการป้องกันตามธรรมชาติของร่างกายจะแสดงสัญญาณของการปฏิเสธ ซึ่งแพทย์ตะวันตกเรียกว่าเป็นการแพ้อาหาร"

วัยกลางคน

เมื่ออายุย่าง 40 ปี หยินชี่ของร่างกายเหลือเพียงครึ่งเดียว และกิจกรรมในชีวิตก็เริ่มชะลอ สัญญาณแห่งวัยจะปรากฏในวัยนี้ แต่มาตรการเชิงรุก เช่น การออกกำลังกาย หรือโภชนาการที่ดี สามารถช่วยรักษาสุขภาพ ชะลอกระบวนการชรา และลดความเสี่ยงของโรคความเสื่อมเรื้อรัง ในขณะเดียวกันก็เป็นการวางรากฐานที่ดีสำหรับวัยชรา

โภชนาการที่ดีช่วยลดความเสี่ยงต่อสุขภาพ แนะนำให้รับประทานอาหารที่เป็นยาแผนจีนในระยะนี้ ด้วยการเพิ่มสมุนไพรที่สนับสนุนเงื่อนไขสุขภาพในขณะนั้นเข้าไปในอาหาร จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของร่างกายขึ้น การบริโภคเป็นประจำและบ่อยครั้ง จะช่วยบำรุงร่างกาย ช่วยร่างกายในการรักษาตัวเอง ผลลัพธ์จะครอบคลุมและถาวร ตำรับอาหารรักษาโรคง่ายๆ บางตำรับกลายเป็นอาหารยอดนิยมสำหรับครอบครัว หรือท้องถิ่น เช่น ตุ๋นเครื่องยาจีน บักกุดเต๋ เป็นต้น

สูงวัย

ปริมาณสารจำเป็นที่เก็บไว้ที่ไต จะเป็นตัวกำหนดว่ากระบวนการชราตามธรรมชาติ จะเกิดขึ้นเร็วแค่ไหน ยิ่งสารสำคัญของไตถูกเก็บไว้ในไตได้นานเท่าใด สุขภาพของบุคคลก็จะยิ่งดีขึ้นเท่านั้น ในวัยชรา เมื่ออาการของความชราปรากฏขึ้น เช่น มีอาการตึง ข้อ กระดูกและเส้นเอ็น ฟันโยก ผมร่วง แสดงว่าอวัยวะต่างๆ ทำงานได้ไม่ดี และ ชี่ เลือด และ ของเหลวในร่างกายไม่เพียงพอ สิ่งนี้เรียกว่าภาวะพร่องหรือ กลุ่มอาการอ่อนเปลี้ยเพลียแรง.

โภชนาการที่ดีกลายเป็นความท้าทายในช่วงวัยชรา สาเหตุหนึ่งคือการบริโภคอาหารและโภชนาการมีแนวโน้มที่จะลดลงตามอายุที่เพิ่มขึ้น เนื่องจากความต้องการพลังงาน ความอยากอาหาร และการรับรู้กลิ่นและรสชาติลดลง ประการที่สอง ระบบย่อยอาหารมีประสิทธิภาพในการดูดซึมสารอาหารน้อยลง

อย่างไรก็ตาม ความท้าทายเหล่านี้สามารถแก้ไขได้ แนะนำให้รับประทานอาหารที่ช่วยป้องกันการสูญเสียสารสำคัญของไต และฟื้นความแข็งแรงเบื้องต้นในระดับหนึ่งสำหรับผู้สูงอายุ ในวัยนี้ จะต้องใช้เวลานานขึ้นกว่าจะเห็นผลของการรับประทานอาหารบำรุง ดังนั้น จึงต้องอดทนและรับประทานบ่อยขึ้น อาหารควรปรุงสุกนุ่ม ย่อยและดูดซึมง่าย ประเภทของอาหารที่เหมาะสมสำหรับวัยชรา ควรเน้นที่มีประโยชน์ต่อพลังชี่ ส่งเสริมการผลิตเลือด และควบคุมการทำงานของ อวัยวะภายใน อาหารที่ใช้กันทั่วไปบางชนิด ได้แก่ โกจิเบอร์รี่ ถั่วดำ เมล็ดฟักทอง อินทผาลัม ลูกพีช เมล็ดแฟลกซ์ วอลนัท องุ่น และเมล็ดบัว เป็นต้น