การจำแนกอาการ หยิน - หยาง ของไตพร่อง

ไต 肾 ในทัศนะการแพทย์แผนจีน มีความสำคัญไม่เพียงแค่เป็นส่วนหนึ่งของระบบขับถ่ายปัสสาวะเท่านั้น ในทางการแพทย์แผนจีน "ไต" มีความเกี่ยวข้องกับระบบต่างๆทั่วร่างกาย คล้ายๆกับเป็นคลังเสบียง บวกกับการเป็นแหล่งพลังเลยทีเดียว

ไต กำหนดฮอร์โมนส์เพศ ที่เรียกว่า "เทียนกุ่ย" ซึ่งกำหนดพัฒนาการของร่างกาย การบำรุงไต จึงมีผลกับความชรา เรียกได้ว่า การบำรุงไต ก็คือ Anti-Aging แผนจีน

หากไตอ่อนแอ หรือพร่อง อาการหนึ่งที่มักแสดงออกคือ การปวดเมื่อยหลังบริเวณเอว

อย่างไรก็ตาม ไตก็เหมือนสิ่งอื่นๆที่อยู่ภายใต้หลักหยินหยาง ที่มีส่วนที่เป็น "หยินของไต"  และ "หยางของไต" ที่ต้องสมดุลกัน ร่างกายจึงจะสบายเป็นปกติ การบำรุงไต จึงต้องจำแนกอาการในเบื้องต้นก่อนว่า มีการเสียสมดุลที่ใด หยาง-ธาตุร้อน หรือ หยิน-ธาตุเย็น

หากปัญหาอยู่ที่ "หยินของไต" พร่อง จะมีอาการในแบบร้อนร่วมด้วย เพราะหยิน-ธาตุเย็น ไม่สามารถข่มหยาง-ธาตุร้อน ให้ร่างกายกลับสู่สภาวะสมดุล จึงต้องบำรุงหยินของไตให้สมบูรณ์ขึ้นจนเพียงพอที่จะสมดุลกับหยางของไต

ในทางกลับกัน หากปัญหาอยู่ที่ "หยางของไต" พร่อง จะมีอาการแบบเย็น เช่น กลัวหนาว (ขี้หนาว) เป็นต้น จึงต้องบำรุงหยางของไต ให้อยู่ในระดับที่สมดุลกับระดับหยิน

หยินของไตพร่อง

• เอวและเข่าปวดเมื่อย อ่อนแรง
• เวียนศีรษะ
• เสียงในหู
• ปัญหาในการได้ยิน
• ปากคอแห้ง
• รู้สึกร้อนบริเวณอุ้งมือ อุ้งเท้า และแผ่นอก
• มักแสดงอาการ ร้อนภายใน

สารสำคัญ(จิง) ของไตพร่อง

สารสำคัญ(จิง) เป็นส่วนหนึ่งของหยินของไต แต่อาการพร่องของหยิน และจิงพร่องมีความแตกต่างกัน หากเป็นหยินของไตพร่อง จะแสดงออกที่อาการร้อน แต่หากสารสำคัญ(จิง)มีอาการพร่อง จะส่งผลถึงการทำหน้าที่ของสารสำคัญ(จิง) ซึ่งได้แก่

• ระบบสืบพันธุ์ผิดปกติ
• พัฒนาการผิดปกติ หรือเกิดความเสื่อมของร่างกาย
• การแปรรูปเป็นเลือดผิดปกติ โดยปกติ "จิง" และเลือด สามารถแปรรูปกันและกันได้เมื่อส่วนใดส่วนหนึ่งขาด
• ภูมิต้านทานปัจจัยก่อโรคจากภายนอกลดลง

หยางของไตพร่อง

• ปวดเมื่อย เย็นๆ เอวและเข่า
• ขี้หนาว
• แขนขาเย็น
• ปัสสาวะยาก
• ความรู้สึกทางเพศลดลง
• มักแสดงอาการ เย็นภายใน

พลัง(ชี่)ของไตพร่อง

พลัง หรือ "ชี่" จัดว่าเป็นส่วนหนึ่งของหยางของไต แต่อาการพร่องของชี่ของไต จะต่างจากการพร่องของหยางของไตซี่งแสดงออกที่ความรู้สึกด้านอุณหภูมิ แต่ถ้าชี่ของไตพร่อง จะแสดงออกที่ความผิดปกติของการทำหน้าที่กักเก็บของไต เช่น

• กลั้นปัสสาวะไม่อยู่ ปัสสาวะรดที่นอน ปัสาวะมากและใส
• การฝันเปียก การหลั่งเร็ว
• การแท้ง